Pendahuluan
Sebelum tuan-tuan melanjutkan pembacaan mengenai Sultan Ahmad yang memerintah Kelantan dari 1886 hingga 1899, kami ingin mengajak anda sekalian untuk menyoroti keadaan politik semasa Kelantan. Kelantan menjadi sebuah wilayah naungan Siam selepas Sultan Muhammad I berjaya menyingkirkan pengaruh Terengganu di Istana Kelantan. Pengaruh Siam semakin dominan dan kuat di Kelantan semasa pemerintahan Sultan Muhammad II dan Siam juga memainkan peranan penting dalam menamatkan Perang Saudara 1835-1838.
Jelas disini, sesiapa yang berjaya meraih kasih sayang dari Bangkok akan mendapat perhatian dan sokongan yang kuat dari Raja Siam dalam hal pemerintahan negeri. Kerajaan Siam yang berpusat di Bangkok juga menghadapi ancaman untuk mengekekalkan survival mereka kerana dalam tempoh masa 1800-1900 pengaruh imperialis dari Barat semakin menekan terutama daripada British.
Sultan Muhammad II mempunyai empat orang isteri, bagaimanapun beliau ditakdirkan hanya mempunyai 3 orang zuriat, namun terdapat percanggahan maklumat yang telah dinyatakan dalam Siri 36.
Latar Belakang
Berdasarkan kepada Royal Ark.net, Tuan Long Ahmad [Tuan Sulong] merupakan putera sulung kepada Sultan Muhammad II hasil dari perkahwinan dengan Sultanah Batoh', baginda diputerakan pada 20 November 1831. Pada 1860, beliau telah dianugerahkan gelaran Tengku Besar oleh ayahandanya, pada tahun yang sama, Raja Rama IV telah menganugerahkan gelaran Phraya Rajadipati Putrapurutravisesa. Kemudian beliau telah dilantik oleh Kerajaan Siam selaku penaung kepada Kerajaan Kelantan pada masa tersebut sebagai Gabenor Siam di Kelantan pada 14 Jun 1869 dengan gelaran Phraya Rajadipati Putrapurutravisesa Pradisvara Rajanarubadindra Surindra Ravivamsa.
30 Oktober 1886, beliau telah menaiki takhta Kelantan menggantikan ayahandanya yang mangkat dan baginda telah dimasyhurkan sebagai Sultan dan Yang diPertuan Besar Kelantan dengan gelaran Paduka Sri Sultan Ahmad. Baginda mempunyai 9 orang Isteri dan dikurniakan seramai 27 orang Putera (14) dan Puteri (13).
Sumber dari ensiklopedia bebas, Wikipedia menyebut Sultan Ahmad sebenarnya adalah putera tengah kepada Tengku Muhammad ibni Sultan Mansur Riayat Syah I, Sultan Terengganu 1733-1793, nama asal baginda adalah Tengku Ahmad. Baginda mempunyai hubungan dengan Sultan Muhammad II apabila belaiu berkahwin dengan puteri Sultan Muhammad II yang bernama Tengku Sulong. Pautan wikipedia tersebut menyatakan Sultan Muhammad II mempunyai Dua orang Puteri dan Seorang Putera, manakala dalam Royal Ark.net menyatakan Baginda mempunyai Dua orang Putera dan Seorang Puteri.
Sumber dari Wikipedia tersebut menyatakan bahawa Kesultanan Kelantan pada hari ini adalah berdasarkan kepada warisan daripada Tengku Ahmad yang bersusur galur dari Kesultanan Terengganu dan perwaris sebenar adalah Tengku Long Abdul Jaafar [Tuan Long Ghafar].
Kepastian
Sebagai kepastian, kami telah menyemak maklumat dalam Royal Ark.net (Terengganu) berkenaan waris dan zuriat Tengku Muhammad, yang merupakan menantu kepada Paduka Sri Sultan Long Yunus, beliau telah ditabalkan sebagai Yang diPertuan Negeri Kelantan, setelah Terengganu memenangi perang dengan Kelantan ketika dipenghujung pemeritanhan Long Yunus. Tengku Muhammad berada di takhta Kelantan selama 5 tahun yakni dari 1795-1801, setelah itu beliau telah disingkirkan oleh putera-putera Long Yunus yang diketuai oleh Long Muhammad yang kemudiannya dimasyhurkan sebagai Sultan Muhammad I.
Rekod di Royal Ark.net, Tengku Muhammad telah berkahwin dengan buat pertama kali dengan Encik Engku Tuan Nawi binti alMarhum Sultan Long Yunus, manakala perkahwinan kali kedua beliau tidak dinyatakan dengan jelas. Beliau telah dikurniakan 5 orang Putera dan 3 orang Puteri seperti berikut:
Ternyata memang wujud nama Tengku Ahmad bin Tengku Muhammad dan ini bertepatan dengan dakwaan yang dinyatakan dalam wikipedia itu. Bagaimanapun, genealogy Tengku Ahmad dalam salasilah Terengganu tidak menyatakan dengan jelas isteri dan anak beliau. Hal ini telah menjadikan fakta itu kurang tepat untuk digunakan dalam isu tuntutan takhta Kesultanan Kelantan.
Royal Ark.net (Kelantan) pula menyatakan Sultan Ahmad yang juga dikenali sebagai [Sultan Tengah] merupakan putera sulung kepada Sultan Muhammad II dan ianya langsung tidak terkait dengan Kerabat Terengganu.
Kelonggaran fakta inilah telah membuka peluang kepada pihak yang berkepentingan untuk mengemukakan tuntutan kepada Kerajaan dan Kesultanan Negeri Kelantan dan ia mencetuskan kekecohan dikalangan masyarakat negeri Kelantan pada masa tersebut (1990an).
Waris dan Zuriat
Sepanjang hayat Paduka Sri Sultan Ahmad, baginda telah berkahwin sebanyak 9 kali dan mempunyai 27 orang putera dan puteri seperti berikut:
Isteri (yang direkodkan)
Putera
Puteri
Rujukan:
Latar Belakang
Berdasarkan kepada Royal Ark.net, Tuan Long Ahmad [Tuan Sulong] merupakan putera sulung kepada Sultan Muhammad II hasil dari perkahwinan dengan Sultanah Batoh', baginda diputerakan pada 20 November 1831. Pada 1860, beliau telah dianugerahkan gelaran Tengku Besar oleh ayahandanya, pada tahun yang sama, Raja Rama IV telah menganugerahkan gelaran Phraya Rajadipati Putrapurutravisesa. Kemudian beliau telah dilantik oleh Kerajaan Siam selaku penaung kepada Kerajaan Kelantan pada masa tersebut sebagai Gabenor Siam di Kelantan pada 14 Jun 1869 dengan gelaran Phraya Rajadipati Putrapurutravisesa Pradisvara Rajanarubadindra Surindra Ravivamsa.
30 Oktober 1886, beliau telah menaiki takhta Kelantan menggantikan ayahandanya yang mangkat dan baginda telah dimasyhurkan sebagai Sultan dan Yang diPertuan Besar Kelantan dengan gelaran Paduka Sri Sultan Ahmad. Baginda mempunyai 9 orang Isteri dan dikurniakan seramai 27 orang Putera (14) dan Puteri (13).
Sumber dari ensiklopedia bebas, Wikipedia menyebut Sultan Ahmad sebenarnya adalah putera tengah kepada Tengku Muhammad ibni Sultan Mansur Riayat Syah I, Sultan Terengganu 1733-1793, nama asal baginda adalah Tengku Ahmad. Baginda mempunyai hubungan dengan Sultan Muhammad II apabila belaiu berkahwin dengan puteri Sultan Muhammad II yang bernama Tengku Sulong. Pautan wikipedia tersebut menyatakan Sultan Muhammad II mempunyai Dua orang Puteri dan Seorang Putera, manakala dalam Royal Ark.net menyatakan Baginda mempunyai Dua orang Putera dan Seorang Puteri.
Sumber dari Wikipedia tersebut menyatakan bahawa Kesultanan Kelantan pada hari ini adalah berdasarkan kepada warisan daripada Tengku Ahmad yang bersusur galur dari Kesultanan Terengganu dan perwaris sebenar adalah Tengku Long Abdul Jaafar [Tuan Long Ghafar].
Kepastian
Sebagai kepastian, kami telah menyemak maklumat dalam Royal Ark.net (Terengganu) berkenaan waris dan zuriat Tengku Muhammad, yang merupakan menantu kepada Paduka Sri Sultan Long Yunus, beliau telah ditabalkan sebagai Yang diPertuan Negeri Kelantan, setelah Terengganu memenangi perang dengan Kelantan ketika dipenghujung pemeritanhan Long Yunus. Tengku Muhammad berada di takhta Kelantan selama 5 tahun yakni dari 1795-1801, setelah itu beliau telah disingkirkan oleh putera-putera Long Yunus yang diketuai oleh Long Muhammad yang kemudiannya dimasyhurkan sebagai Sultan Muhammad I.
Rekod di Royal Ark.net, Tengku Muhammad telah berkahwin dengan buat pertama kali dengan Encik Engku Tuan Nawi binti alMarhum Sultan Long Yunus, manakala perkahwinan kali kedua beliau tidak dinyatakan dengan jelas. Beliau telah dikurniakan 5 orang Putera dan 3 orang Puteri seperti berikut:
- Tengku Salim
- Tengku Ahmad
- Tengku Zainal Abidin
- Tengku Haji Mansur
- Tengku Endut
- Tengku Sulong (Puteri)
- Tengku Halija
- Tengku Halima
Ternyata memang wujud nama Tengku Ahmad bin Tengku Muhammad dan ini bertepatan dengan dakwaan yang dinyatakan dalam wikipedia itu. Bagaimanapun, genealogy Tengku Ahmad dalam salasilah Terengganu tidak menyatakan dengan jelas isteri dan anak beliau. Hal ini telah menjadikan fakta itu kurang tepat untuk digunakan dalam isu tuntutan takhta Kesultanan Kelantan.
Royal Ark.net (Kelantan) pula menyatakan Sultan Ahmad yang juga dikenali sebagai [Sultan Tengah] merupakan putera sulung kepada Sultan Muhammad II dan ianya langsung tidak terkait dengan Kerabat Terengganu.
Kelonggaran fakta inilah telah membuka peluang kepada pihak yang berkepentingan untuk mengemukakan tuntutan kepada Kerajaan dan Kesultanan Negeri Kelantan dan ia mencetuskan kekecohan dikalangan masyarakat negeri Kelantan pada masa tersebut (1990an).
Waris dan Zuriat
Sepanjang hayat Paduka Sri Sultan Ahmad, baginda telah berkahwin sebanyak 9 kali dan mempunyai 27 orang putera dan puteri seperti berikut:
Isteri (yang direkodkan)
- Engku Selia Raja (Bercerai)
- Tuan Mika
- Nik Embong
- Nik Halima
Putera
- Tengku Long Muhammad [Tuan Long Kundur] - Pengganti Sultan Ahmad
- Tengku Long Mansur [Raja Muda]
- Tengku Long Muhammad Salleh [Tuan Leh], Tengku Temenggong
- Tengku Tuan Besar Tuan Long Mahmud [Tuan Mamat], Tengku Sri Maharaja Tua
- Tengku Long Sulaiman [Tuan Man], Tengku Sri Pekerma Raja
- Tengku Besar Long Muhammad Yusuf [Tuan Soh], Tengku Besar Indera Raja
- Tengku Chik Tuan Abdullah [Engku Chik], Tengku Bendahara
- Tengku Long Muhammad Patani
- Tengku Tuan Long Idris [Engku Tuan Long Deris], Tengku Petra Semerak
- Tengku Long Yaakub
- Tengku Abdul Rahmad, Tengku Sri Ismara Raja
- Tengku Ibrahim
- Tengku Long Aris [Puteh]
- Tengku Abdul Kadir [Tuan Kub]
Puteri
- Tengku Puteh
- Tengku Maryam, Tengku Kembang Petri
- Tengku Besar Maimuna
- Tengku Biru
- Tengku Jamila [Tuan Wok]
- Tengku Besar Amina, Tuan Nang Minah
- Tengku Zainab
- Tengku Kalsom [Tengku Bongsu][Tengku Som]
- Tengku Halima [Tuan Chik Limah]
- Tengku Sapiah [Tuan Yah]
- Tengku Merah [Tuan Amri]
- Tengku Sharifa [Tengku Tengah], Tuan Kembang
- Tengku Zubaida [Tengku Bongsu]
Sultan Ahmad telah mangkat di Istana Jahar, Kota Bharu pda 8 Mac 1890 dan dimakamkan di Makam diRaja, Kampung Langgar.
Kesimpulan
Catatan utama mengenai Sultan Ahmad menyatakan baginda adalah putera kepada Sultan Muhammad II dengan Sultanah Batoh', Raja Perempuan Kelantan. Percanggahan maklumat antara genealogy Kesultanan Kelantan dan Terengganu pada era tesebut menyebabkan kedudukan Sultan Ahmad goyah dan ia telah dicabar oleh pihak yang berkepentingan. Pihak tersebut juga menyatakan bahawa perwaris yang sah adalah Tengku Long Abdul Jaafar, mereka menjelaskan bahawa ketika Sultan Muhammad II mangkat, Long Abdul Jaafar [Tuan Long Ghafar] baru berusia 9 tahun dan tempat beliau diganti sementara oleh Tengku Ahmad yang merupakan ipar Tuan Long Ghafar.
Apa yang pasti, usaha pihak yang berkepentingan tersebut telah menemui jalan buntu apabila Mahkamah menolak rayuan mereka dan kes berkenaan telah diserah kepada Majlis Perajaan Negeri Kelantan untuk pertimbangan Majlis tersebut.
 |
| Istana Jahar - alMarhum Sultan Ahmad 1886-1890. Baginda direkodkan telah mangkat di Istana ini. |
Wallahualam bis'sawab
Artikel ini dihasilkan berdasarkan kepada pembacaan penulis, disarankan agar para pembaca membuat penelitian lebih terperinci berdasarkan sumber-sumber primer. Penulis adalah manusia biasa yang tidak lepas dari melakukan kesilapan. Pendapat dan Pandangan dari tuan/puan adalah dialu-alukan. Artikel ini sekadar pengisahan sejarah Raja-Raja Kelantan dan ia tidak lebih dari itu. Sila rujuk link di bawah untuk melihat carta salasilah Raja-Raja Kelantan.
Rujukan:
- http://thekelantaninsider.blogspot.nl/2010/12/isu-penganugerahan-gelaran-dato-oleh.html
- https://groups.yahoo.com/neo/groups/beritamalaysia/conversations/topics/43011
- http://tengkuiskandar.blogspot.nl/
- http://mutaqinqubra96.blogspot.nl/2011/04/yam-tengku-iskandar-tengku-ahmad-vs.html
- http://ms.wikipedia.org/wiki/Sultan_Ahmad,_Kelantan
- http://www.royalark.net/Malaysia/treng4.htm
- Royal Ark.net
- Salasilah Raja-Raja Kelantan dari Ahlul Bait
No comments:
Post a Comment