Haji Nik Mahmud Bin
Haji Ismail (Dato’ Perdana Menteri Paduka Raja) 1921-1944
Beliau adalah pembesar negeri yang paling
berpengaruh dalam pentadbiran Negeri Kelantan pada tahun-tahun sebelum Perang
Dunia Kedua. Menteri Besar Kelantan ini bergelar Dato’ Perdana Menteri Paduka
Raja. Anak kepada Tok Khadhi Haji Ismail bin Haji Mahmud dan Hajjah Wan Aishah
bt. Osman ini dilahirkan di Kota Bharu pada akhir tahun 1882. Pada tahun 1898
beliau dibawa oleh bondanya ke Mekah dan berguru dengan Shiekh Wan Ahmad Bin
Mohd Zain al-Fatani yang tersohor ketika itu.
Penglibatan Haji Nik Mahmud dalam pentadbiran
negeri bermula pada tahun 1907 apabila beliau berkhidmat di Pejabat Tanah Kota
Bharu dan pada tahun 1908 berkhidmat sebagai kerani di Istana Balai Besar
(Pusat Pentadbiran Negeri ketika itu). Kecekapan beliau menjalankan tugas
menyebabkan beliau dilantik pula kejawatan Penolong Setiausaha Sulit kepada
Sultan Kelantan.
Kepimpinan Haji Nik Mahmud kian terserlah apabila
dipilih menjadi Penolong kepada Menteri Besar Encik Hassan b Mohd Salleh dengan
mandate menjalankan tugas-tugas seorang Menteri Besar. Beliau telah dilantik
sebagai Menteri Besar pada 30 April 1921 dengan kurniaan gelaran Dato’ Perdana
Menteri Paduka Raja. Gelaran ini sering diringkaskan dengan panggilan Dato’
Perdana Menteri sahaja atau Dato’ Besar.
Sebagai perancang dan pentadbir yang pintar,
sumbangan dalam kemajuan pentadbiran kerajaan sangat besar. Antaranya menyusun
semula sistem pentadbiran, memperkenalkan arahan perkhidmatan mirip “Perintah
Am”, sistem gaji baru Pegawai Kerajaan dan mengendalikan kes tuntutan guaman
Kompeni Duff terhadap Kerajaan Kelantan.
Faktor kesihatan mendorong beliau melepaskan
jawatan Menteri Besar pada 27 December 1944 dan diganti oleh puteranya, Nik
Ahmad Kamil yang menjadi Timbalan Menteri Besar ketika itu. Beliau telah
meninggal dunia pada 18 Ogos 1964.
No comments:
Post a Comment